شنبه 26 مهر 1393

مطالعه فیزیولوژیک جهت بررسی نارسائیها در القای تکثیر مصنوعی ماهی ازون برون (Acipenser stellatus )

بمنظور شناسایی شاخص‏های مناسب فیزیولوژی تکثیر و رفع معضلات موجود در تکثیر مصنوعی ماهیان ازون‏برون، بکارگیری فرمولاسیون جدید از GnRH و ترکیب تلفیقی آنتی‏دوپامین دامپریدون از طریق روشی نوین و برای اولین‏بار در کشور بانجام رسید. در این پژوهش طی سه فاز مطالعاتی تعداد 172 عدد مولد ازون‏برون (شامل 76 مولد نر و 96 مولد ماده) بررسی شدند.
وضعیت اجرا شده | طرحها و پروژه های سالهای 1398 و قبل | بازدید: 3580 مرتبه | 0 نظر

مطالعه فیزیولوژیک جهت بررسی نارسائیها

در القای تکثیر مصنوعی ماهی ازون برون

محمود بهمنی

با همکاری‌ :

رضوان اله کاظمی ـ سید یعقوب وهابی ـ علی حلاجیان ـ محمود پوردهقانی ـ
سهراب دژندیان ـ رضا ملکزاده ـ محمود محسنی ـ باقر مجازی امیری

استان گیلان ـ شهرستان رشت

انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری

بخش آبزی پروری

شماره ثبت

10230/84

وزارت‌ جهاد کشاورزی‌

سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی

مؤسسه تحقیقات شیلات ایران ـ انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری

چکیده

بمنظور شناسایی شاخص‏های مناسب فیزیولوژی تکثیر و رفع معضلات موجود در تکثیر مصنوعی ماهیان ازون‏برون، بکارگیری فرمولاسیون جدید از GnRH و ترکیب تلفیقی آنتی‏دوپامین دامپریدون از طریق روشی نوین و برای اولین‏بار در کشور بانجام رسید. در این پژوهش طی سه فاز مطالعاتی تعداد 172 عدد مولد ازون‏برون (شامل 76 مولد نر و 96 مولد ماده) بررسی شدند. بطوریکه در فاز اول مطالعه (1379) تعداد 25 عدد مولد ماده و 22 عدد مولد نر، در فاز دوم مطالعه (1380) تعداد 31 عدد مولد ماده و 34 عدد مولد نر و در فاز سوم مطالعه (1381) تعداد 60 عدد مولد ازون‏برون صید شده از صیدگاههای حواشی رودخانه سفیدرود در استان گیلان شامل 40 عدد مولد ماده و 20 عدد مولد نر از طریق تزریق یک مرحله‏ای در مولدین نر و دو مرحله‏ای در مولدین ماده (بصورت کنترل بیوفیزیولوژیک) مورد مطالعه قرار گرفتند.

جهت افزایش ویسکوزیته محلول تزریقی در فرآیند جذب پس از تزریق عضلانی در دومین پلاک پشتی از پروپیلن گلایکل (PG) استفاده شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل دوزهای 10، 15، 20 ، 30، 40، 50 و µg/kg BW 60 از GnRH همراه با دوزهای 1 و mg/kg BW 2 و یا بدون دامپریدون برحسب درجه رسیدگی مولدین بود.

شاخص قطبیت (PI) رسیدگی جنسی در مولدین ماده با استفاده از تعیین موقعیت هسته زایشی (GV) و در مولدین نر براساس کیفیت گناد (testis) و اسپرم‏ها انجام پذیرفت. بطوریکه شاخص رسیدگی جنسی (GV) در مولدین ماده مورد بررسی در محدوده 3/14 ـ 64/3 بود.

نتایج حاصل مبین آن است که کاهش سطوح استرس در مراحل صید، حمل و نقل، نگهداری و دستکاری، انتخاب مولدین با مورفولوژی مطلوب، امکان افزایش توان تولید مثلی در مولدین را موجب خواهد شد.

تحلیل یافته‏ها حاکی از آن است که مولدین نر در دوزهای 20 و µg/kg BW 30 از GnRH بترتیب همراه با دوزهای 1 و mg/kg BW 2 دامپریدون و مولدین ماده در دوزهای 10، 15 و µg/kg BW 20 از GnRH بهمراه دوز mg/kg 2 دامپریدون در صورت دارا بودن شرایط مناسب فیزیولوژیک منجمله شاخص زیستی کنترل مهاجرت هسته زایشی تا بروز پدیده GVBD مناسبترین شرایط جهت اوولاسیون، اسپرمیشن و در نتیجه تکثیر مصنوعی را برحسب وضعیت ایده‏ال درجه حرارت آب دارا می‏باشند.

بررسی فرمولاسیون نهایی ترکیب تلفیقی GnRH و آنتی‏دوپامین دامپریدون طی فازهای اول و دوم، منجر به دستیابی پروتکل پیشنهادی تکثیر مصنوعی مولدین ازون‏‏برون در فاز نهایی مطالعه گردید. شاخص‏های زیستی و غیرزیستی در ماهیان مورد مطالعه نیز مبین مقادیر طول فورک به میزان حداقل 117، حداکثر 144 و میانگین 09/1 ±02/129 سانتیمتر، وزن کل به میزان حداقل 7، حداکثر 15 و میانگین 3/0± 53/10 کیلوگرم، سن به میزان حداقل 10، حداکثر 16 و میانگین 216/0± 75/12 سال، وزن کل تخمک به میزان حداقل 1000، حداکثر 2900 و میانگین 8/73± 08/1923 گرم، تعداد در گرم تخمک به میزان حداقل 82، حداکثر 129 و میانگین
9/1± 23/96 عدد، درصد لقاح به میزان حداقل 6، حداکثر 90 و میانگین 06/5± 37/53 درصد، هماوری مطلق به میزان حداقل 112800، حداکثر 249400 و میانگین9/5420± 62/180384 عدد، GSI به میزان حداقل 14، حداکثر 5/25 و میانگین 41/0± 131/18، HSI به میزان حداقل 48/0، حداکثر 1/1 و میانگین 1/0± 8146/0، دمای آب در زمان تزریق به میزان حداقل 16، حداکثر 21 و میانگین 3/0± 88/18 درجه سانتیگراد بود.

همچنین بررسی وضعیت شاخص‏های هورمونی و بیوشیمیایی مولدین ماده ازون‏برون تکثیر شده در فاز نهایی مطالعه نشان داد که مقادیر هورمونهای 17-آلفاهیدروکسی پروژسترون به میزان حداقل 0/0، حداکثر 74/0 و میانگین ng/ml 013/0± 103/0، پروژسترون به میزان حداقل 017/0 ، حداکثر 263/0 و میانگین ng/ml
008/0 ± 085/0، 17- بتااسترادیول به میزان حداقل 579/0، حداکثر 31/8 و میانگین ng/ml 32/0 ± 86/5 ، تستوسترون به میزان حداقل 8/3، حداکثر 168 و میانگین ng/ml 3/6 ± 65/83 و مقادیر متابولیتهای گلوکز به میزان حداقل 26، حداکثر 108 و میانگین mg/dl 03/2 ± 23/51 و کلسیم به میزان حداقل 3/3، حداکثر 66/11 و میانگین mg/dl 25/0 ± 45/8 بود.

با توجه به یافته‏های حاصل در صورت دارا بودن کیفیت مورفولوژیک و فیزیولوژیک مناسب در مولدین، امکان جایگزینی فرمولاسیون جدید GnRH با ماده تلفیقی دامپریدون که طی مطالعات حاضر بدست آمده است براساس دستورالعملی جدید با راندمان بالا وبعنوان جایگزین علمی بسیار مناسب برای عصاره هیپوفیز و سایر آنالوگهای گنادوتروپینی جهت انجام تکثیر مصنوعی در ماهیان مولد ازون‏برون در مراکز تکثیر و پرورش تاسماهیان، باثبات رسید و توصیه می‏گردد.

واژه‏های کلیدی: بیوتکنیک تکثیر مصنوعی، فرمولاسیون GnRH، آنتاگونیست دوپامین، دامپریدون، ازون‏برون

گزارش پروژه
مشخصات پیمانکار
مشخصات همکاران
اهداف طرح
زمانبندی طرح
روش تحقیق و اجرا
اطلاعات جغرافیایی
هزینه های اجرای پروژه
نتایج