چکیده
با توسعه پرورش ماهیان خاویاری در کشور، امکان بروز و افزایش انواع بیماری های عفونی در مزارع پرورشی می توان انتظار داشت و دراین راستا مصرف پروبیوتیک¬های بومی و اختصاصی در ارتقای سلامت این ماهیان حائز اهمیت خواهد بود. در این مطالعه ترکیبی از گونه¬های باکتری های پروبیوتیکی curvatus Lactobacillus، brevis Lactobacillus،sakei Lactobacillus، اختصاصی تاسماهی ازون برون با نسبت های برابر در غذای مصرفی تاسماهی ازون برون استفاده شد. در این بررسی 144 قطعه تاسماهی ازون برون در مرحله جوان با میانگین وزنی 22/0 ± 94/64 گرم در 4 تیمار (هر تیمار با 3 تکرار) با مقادیر0 (شاهد)، 150(تیمار 1)، 300 (تیمار 2) و 450 (تیمار3) ميلي گرم پروبیوتیک اختصاصی (به ازای هر کیلوگرم غذای مصرفی) در وان های فایبرگلاس(12 عدد) 500 لیتری (با حجم آبگیری 350 لیتر) به مدت 8 هفته پرورش داده شدند. شاخص های رشد، شمارش فلور باکتریایی کل( در محیط کشت TSA)و باکتری¬های اسید لاکتیک (در محیط کشت MRS) ، شاخص¬های ایمنی (ایمنوگلوبولیین M یا IgM، فعالیت لیزوزوم یا LA)، شاخص¬های بیوشیمیایی (فعالیت آنزیم¬های آسپارتات ترانس آمیناز (AST)، آلانین ترانس آمیناز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP) لاکتات دهیدروژناز (LDH)، پروتئین کل، کلسترول و گلوکز) سرم خون و ساختار بافتی روده ¬تاسماهی ازون برون جوان در مقایسه با گروه شاهد (فاقد پروبیوتیک) سنجش و مقایسه شدند. نتایج نشان داد علیرغم عدم مشاهده اختلاف معنی دار آماری بین تیمار های تغذیه شده با پروبیوتیک در شاخص های رشد در مقایسه با گروه شاهد (p<0.05) اما ضریب چاقی، ضریب تبدیل غذایی، نرخ رشد ویژه و رشد روزانه و درصد افزایش وزن در تیمار های استفاده شده از پروبیوتیک بهبود یافته بودند. شاخص های خون شناسی و بیوشیمیایی در تیمارهای مورد تغذیه با پروبیوتیک (WBC، نوتروفیل، مونوسیت، توتال پروتئین، کلسترول و گلوکز)، در مقایسه با گروه شاهد دارای افزایش معنی داری بودند (P<0.05). در بررسی انجام گرفته بر روی شاخص ایمنی اختصاصی (IgM) و کمپلمان ACH50 نتایج بدست آمده نشان داد که بین تمام تیمارهای تغذیه شده با پروبیوتیک، این شاخص ها افزایش معنی داری نسبت به شاهد داشتند(P<0.05). همچنین در بررسی شاخص ایمنی غیر اختصاصی (لیزوزیم) نیز نتایج نشان دهنده ی مقادیر بالاتر میزان لیزوزیم در تمام تیمارها در مقایسه با گروه شاهد بود(P<0.05). بر اساس نتایج اختلاف معنی دار آماری بین میزان شمارش کل باکتریایی در روده در محیط کشت TSA بین تیمار ها با شاهد مشاهده نگردید (p>0.05). اما شمارش باکتری های اسید لاکتیک در محیط کشت MRS نشان داد که میزان این نوع باکتری ها در تیمار ها روند افزایشی داشته است و بیشترین مقدار در تیمار 2 و 3 مشاهده گردید (P<0.05). با توجه به عدم مشاهده اختلاف معنی دار آماری در اندازه طولی چین ها و پرز های روده ای در قسمت های خلفی، قدامی و میانی در تیمارها، نسبت آن به گروه شاهد افزایش نشان داد و نتایج بافتی بخش¬های مختلف روده نشان داد که عوارض آسیبی مشاهده شده در روده ¬تاسماهی ازون برون در تیمار 2 و 3 نسبت به سایر تیمارها در وضعیت مناسب¬تری قرار داشت. در مجموع و با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق می توان اذعان نمود که دوز بهینه مصرفی پروبیوتیک های اختصاصی تاسماهی ازون برون در مرحله جوان مربوط به تیمار (2) با مقدار 300 میلی گرم پروبیوتیک به ازای هر کیلوگرم غذای مصرفی می باشد.